“Nâng cấp” trí nhớ của bạn (phần 2)
Hệ thống liên tưởng (The Link System)
Hệ thống liên tưởng là cách nhanh nhất và cũng rất dễ học. Nó sẽ tạo cơ sở cho trí nhớ trong việc đơn giản hóa các vấn đề phức tạp. Hệ thống này đặc biệt có ích khi cần ghi nhớ thông tin kiểu như danh sách những mặt hàng cần mua sắm hay nội dung bài giảng trên lớp. Bằng cách sử dụng các nguyên lý như hình ảnh, biểu tượng, thị giác và xúc giác, chúng ta tổng hợp sức mạnh của hai bán cầu não. Khi bạn cần nhớ một danh sách nào đó, điểm mấu chốt ở đây là “cung cấp” cho các thành phần trong danh sách càng nhiều thông tin càng tốt. Hãy tạo một danh sách gồm toàn những thứ “càng kì quái càng tốt”, nó sẽ giúp bạn dễ dàng “save” vào bộ não hơn và cũng khó quên hơn.
Ví dụ: Giả sử bạn cần đi mua một lô một lốc những đồ lặt vặt. Nói chung, chúng ta thường quên mang theo tờ giấy ghi nội dung mua sắm. Và trong trường hợp này, chúng ta bắt buộc phải ghi nhớ. Đây là những đồ cần mua:
- 1 chiếc lược
- 2 chiếc bình thủy tinh đựng trà
- Nho
- 1 bánh xà phòng
- Trứng
- Xà bông giặt quần áo
- Một chiếc dây bằng tơ sồi để buộc vào hàm răng (dental floss)
- Bánh mì
Hệ thống liên tưởng: Nào, bây giờ thử tưởng tượng rằng bạn đang đi trên sàn nhà bóng loáng với một cái lược to đùng bằng kim loại ngậm trên miệng. Ha ha, hãy thưởng thức sự mượt mà và lạnh lùng của chiếc lược. Chễm chệ ngay trên nó là hai chiếc bình pha lê đựng trà cực lớn chập chờn dưới ánh hoàng hôn huyền ảo. Hãy lắng nghe tiếng lạch cạch của thủy tinh va vào nhau hòa theo nhịp chân sáo của bạn. Đột nhiên, một tiếng “smush” khiến bạn dừng bước. Bạn thấy một dòng sông đầy nước nho đang chảy cuồn cuộn dưới chân. Gấu quần của bạn thấm đỏ. Bạn phải quay lại. Ngay lập tức, bạn bắt gặp những bọt bong bóng trắng xóa phủ đầy chiếc ván trượt khổng lồ làm bằng một bánh xà phòng vĩ đại. Và bây giờ, tôi đang nhìn bạn lướt như bay trên biển nho, để lại trên mặt nước chiếc đuôi bằng bong bóng xà phòng lấp lánh. Bạn hét toáng lên vì thích thú. Những ngón chân mát rượi hòa với tiếng nổ lóp bóp của nho và xà phòng khiến bạn khoái chí vô cùng. Bạn ngửi thấy mùi nho ngọt ngào hòa lẫn với hương thơm của xà phòng trong sự ngất ngây và sảng khoái. Bất chợt, bạn mất thăng bằng và lăn tòm xuống nước. Quần áo của bạn thấm đẫm nước nho. Bạn lồm cồm bò lên bờ. Trời ơi, trông bạn lúc này ướt át và nhếch nhác như một con cóc trồi lên mặt đất sau cơn mưa vậy.
Lúc này bạn đang mệt lử. Bạn đã dành 8 giờ đồng hồ và 12 hộp xà bông để tống khứ cái đống chất bẩn ra khỏi chiếc quần jean ưa thích của bạn. Mệt mỏi! Và cả đói nữa. Bạn lại phải mò ra cửa hàng. Bạn đã thực sự là một chuyên viên giữ thăng bằng cừ khôi khi không làm rơi hai chiếc bình đựng trà to sụ trên chiếc lược. Sẽ còn tuyệt vời hơn nếu bạn chỉ dùng một sợi dây mà vẫn giữ được những chiếc bình. À mà sợi dây bạn đang ngậm trên miệng đó làm bằng gì ấy nhỉ? Bằng tơ sồi phải không? Bạn đúng rồi đó! Hãy cảm nhận hương vị của nó đi. Tuyệt vời chứ? Đó là cách mà hệ thống liên tưởng làm việc. Nào, bây giờ hãy kết thúc câu chuyện của mình bằng hai phần thưởng cho chiếc bụng lép kẹp đang réo ầm ầm. Món bánh mì nóng hổi và trứng gà thơm phức. Còn thực tế, bạn cũng rời siêu thị mà không bỏ sót một món đồ nào. Hãy để cho trí tưởng tượng của bạn bay bổng bằng cách thổi vào cái danh sách khô khan mà bạn cần phải ghi nhớ những hình ảnh, những biểu tượng hay những câu chuyện. Nếu bạn cho rằng thật khó để có thể nghĩ ra những thứ như vậy thì quả thật là do bạn chưa thử đó thôi. Chắc chắn bạn sẽ nghĩ ra được, vì không có gì ràng buộc ở đây cả. Hoàn toàn là một thế giới tự do. Chúng có thể rất đẹp, hoặc rất cổ quái, hoặc rất logic, hoặc rất dở hơi. Chẳng sao cả, miễn là bạn ghi nhớ nó. Đó chính là cái mẹo rất đơn giản, nhưng cũng hiệu quả giúp cho bạn rèn luyện trí nhớ. Nó được gọi là: “Hệ thống liên tưởng”. Nói ra thì đúng là chẳng có gì. Nhưng mà không có mấy ai dùng đâu nhé. Và bạn sẽ thấy ngay nó sẽ giúp bạn ghi nhớ vô cùng hiệu quả. Đừng biện hộ rằng chỉ mỗi cái danh sách ngắn tí mà phải sáng tác cả một câu chuyện dài lê thê. Bạn nhầm rồi. Chúng ta nhớ những gì gây ấn tượng, nhớ những gì có nhiều thông tin, chúng ta không nhớ theo số lượng. Tức là, những thứ dài dòng đôi khi còn khó quên hơn là một mẩu bé tí. Vậy đó, hãy sống động lên, bộ nhớ của bạn cũng sẽ hoạt động mạnh mẽ hơn, tôi cam đoan với bạn.
Tôi đã từng chơi trò: “Short-term memory test” trong Microsoft Encarta (Nếu có phần mềm này, bạn chỉ cần gõ: “Test your short-term memory” vào thanh công cụ Search rồi tha hồ mà thử sức). Đó là một trò mà nhiều người cho rằng rất khó và bực tức khi chơi. Số là nó sinh ngẫu nhiên một dãy chữ cái, cho bạn xem trong khoảng thời gian ngắn, rồi tắt đi và bạn phải gõ lại đúng những chữ cái đó theo thứ tự ban đầu. Nếu bạn nhớ được 10 chữ cái một lúc, trí nhớ “short-term” của bạn quả thật “đáng nể” (remarkable) – bạn sẽ nhận được một lời khen. Những người thông thường chỉ nhớ được khoảng 7 ± 2 chữ mà thôi. Nghĩa là từ 5 đến 9 chữ cái là kịch kim. Bạn không tin cứ thử mà xem – khó phết đấy. Khi nhìn ông anh tôi đánh vật với 7, 8 chữ cái rồi than thở sao không nhớ nổi tôi cứ tủm tỉm cười. Bản thân tôi có thể nhớ được 10 chữ cái dễ ợt! Và lũ bạn tôi trố mắt ra khi nhìn tôi gõ bay bay 10 chữ một lúc trúng phóc. Bạn đừng cho là tôi giỏi. Thực ra, chẳng có gì cả. Chỉ là một chút “mánh mung, tiểu xảo” mà thôi. Tôi cứ đặt bừa những chữ cái của dãy với những từ cụ thể. Ví dụ ATWUXVTSCK thì thành câu (Anh Tôi Wa’ Ư Xấu Và Thích Sờ Con Kiến). Câu này rất vô nghĩa, nhưng dễ nhớ vô cùng. Và 10 chữ cái đối với bạn chẳng là gì cả. Bí mật nằm ở đây – dùng hệ thống liên tưởng.
(còn nữa)
chính said,
Tháng Mười 2, 2006 lúc 5:37 sáng
xin cảm ơn bạn về bài viết này. Tuy nhiên, trên thực tế khi ta học một bài viết dài thì quả thật là khó nhớ. Đặc biệt là với những từ trừu tượng ví dụ như : yêu, ghét, giận hờn. Bạn có thể kể thêm một số kinh nghiệm của bản thân khi học thuộc những bài dài như thế được không.
Xin chân thành cảm ơn
nam said,
Tháng Mười Một 14, 2011 lúc 3:49 sáng
kho nho
nho said,
Tháng Mười Một 14, 2011 lúc 3:50 sáng
handọkkjh
Dũng said,
Tháng Mười 3, 2006 lúc 4:55 chiều
Xin cảm ơn bạn rất nhiều về những kinh nghiệm này. Thực ra ai cũng đã từng trải qua nó, nhưng để dừng lại và ngẫm nghĩ về nó thì ít ai làm được. Những bài viết này như lời nhắc nhở đối với chúng ta. Tôi rất thích kinh nghiệm “chúng ta thường nhớ những gì mà chúng ta có nhiều thông tin về nó”. Đôi khi chúng ta càng cố rút gọn thông tin cho cô đọng súc tích thì lại càng trở nên khó nhớ.
Luật said,
Tháng Một 31, 2007 lúc 7:18 chiều
Cảm ơn bài viết rất hay, đây là một vấn đề rất lớn đối với tôi. Và tôi tin rằng cách này sẽ rất hiệu quả, chỉ còn tùy thuộc vào sự kiên trì rèn luyện thôi
NHI said,
Tháng Tư 1, 2007 lúc 6:50 sáng
trí nhớ của mình thật ẹ.mình đang tìm những phương pháp học tập để luyện tạp trí nhớ.Cám ơn bài viết và tác giả.
Bạn nào có sách ,bài viết..liên quan đến việc luyện tập trí nhớ có thể cho mình xin dc kg.mình cám ơn trước nhe.
hoangtnhi@yahoo.com
Huong Giang said,
Tháng Tư 4, 2007 lúc 7:45 sáng
Doc bai viet nay toi ngo ra cho minh nhieu dieu, rat cam on ban! Tuy nhien de tao thanh mot thoi quen mot ky nang de co the nho duoc khong de chut nao. Tri nho cua toi rat toi te, va kha nang tap trung cung rat kem, ma cong viec cua toi doi hoi nho duoc nhieu thong tin. Neu cac ban co sach hay thong tin co the gio thieu cho toi voi. Ah, co ai biet cach luyen tap hit tho hay co sach de luyen tap thi vui long bay cho toi voi nhe.
Cam on rat nhieu!
Huyen said,
Tháng Tư 14, 2007 lúc 3:36 sáng
Toi la nguoi hay suy nghi nen tri nho cung kem, ton thay that nguong mo nhung ai co tri nho tot, ho lam viec hieu qua hon boi khong can nhieu thoi gian de mo nhung cam nang. Rat mong cac ban giup bao nhung kinh nghiem hay de cai thien tri nho toi dang muon hoc ngoai ngu. Khong suy nghi nhieu, vo van va lam tram trong hoa van de chac chan se giup ban nho tot hon.
can said,
Tháng Tư 18, 2007 lúc 7:06 sáng
cam on ve bai viet do no cung hay day nhung tinh thuc tien thi phai ban nhieu nieu
co 1 cai nao thiet thuc hon dc ko chang han nhu phuong phap hoc 1 lo 1loc cac bai lich su ., de thi tot nghiep dc khong neu co lien he voi toi nhe
cekd_cbel@yahoo.com.vn
can said,
Tháng Tư 18, 2007 lúc 7:11 sáng
c lieu co ai bit giao trinh luyen tap tri nho nao phai khong neu biet hoac da tung thu thi ban thay ket qua the nao cohieu qua khong?
thuc chien said,
Tháng Năm 11, 2011 lúc 3:46 sáng
toi co cach luyen tri nho tot hon.rat don gian nhung can su no luc cua ban than. no de gay ra stress vi phai tap trung nhieu nhung hieu qua thi ko ncan gi phai noi
TRAN LAN said,
Tháng Năm 5, 2007 lúc 4:56 sáng
OH!TIEC NHI?NEU TOI BIET CACH NHO NAY!CHAC LA TOI DA THI DAU ROI!HUHUHUH!BIET MUON QUA ROI!NAM SAU VAY!NAM SAU MINH AP DUNG CACH NAY DAY!
Manh Cuong said,
Tháng Sáu 27, 2007 lúc 2:38 sáng
Bài này hay quá
Bạn có thể gửi giúp mình toàn bộ bài: “Nâng cấp trí nhớ của bạn” vào cuong_vsc@yahoo.com được ko…
cám ơn bạn nhiều
The Hien said,
Tháng Bảy 15, 2007 lúc 2:27 chiều
Co ban nao biet ve giao trinh hinh anh de luyen tri nho nao phai khong vay hay chi minh voi
vu said,
Tháng Bảy 24, 2007 lúc 1:17 sáng
Ui tuyet wa cai nay trong quyen lam thenaode hoc gioi cung conoi
ban vit hay day
thank\
motsach_theky@yahoo.com
Hải Lê said,
Tháng Chín 4, 2007 lúc 2:22 sáng
bài viết hay thật! Mình cũng hay tự ti là trí nhớ của mình không đủ tốt như mình mong muốn! Bài viết này thật sự làm cho mình thấy cực kì ngạc nhiên và thú vị! Thật sự rất rất bổ ích! Chân thành cảm ơn tác giả! ^_^
letuanpleiku said,
Tháng Chín 15, 2007 lúc 8:03 sáng
Cam on ban ve bai viet nay. Minh xin man phep duoc sao chep lai de dua len blog cua minh cho moi nguoi khac doc nha.
duong thi ha khanh said,
Tháng Chín 29, 2007 lúc 1:25 chiều
bai viet rat hay -va` toi rat thich ‘ -toi se ap dung cach thuc nay ngay moi’ duoc. day dung la 1 toi thu 7 tuyet voi
Lê Việt said,
Tháng Mười 26, 2007 lúc 5:53 sáng
Bài viết rất hay nhưng để được cũng sẽ là cả một kỳ công và có nhiều vấn đề mà tôi nghĩ nó chẵn giúp được gì như việc phải hoc một mớ những năm tháng thì lấy gì để liên tưởng
nguyen said,
Tháng Mười Hai 28, 2007 lúc 2:38 chiều
Đầu tiên cảm ơn bài viết của bạn vì nó nhắc tôi nhớ khá nhiều việc và bài viết khá hữu ích cho những ai thực sự cần và thấy là nó hữu ích .
Nhưng theo logic thì mình nghĩ bạn đã nhớ lộn phần chữ cái ” Anh Tôi Wá Ư Xấu Và Thích Sờ Con Kiến ” theo mẫu chứ cái ATWUXVTSCK … ví nhớ như bạn thật khó khăn và sẽ không thể nhớ dai thường dễ lộn khi muốn lục lại … theo đó các bạn muốn nhớ bất cứ cái gì thì cũng theo một dãy logic theo ví dụ như trên : ” Anh Tôi Wá Ư Xấu Vì Thế Sợ Coi Kiếng ” . Và các bạn cũng nên liên tưởng một cách logic cho dãy ví dụ ban đầu về việc mua đồ.
Tóm lại một trí nhớ tốt ko phải là trí nhớ của người siêu phàm mà là một trí nhớ của một người bình thường đựơc luyện tập theo nhiều cách khác nhau mà mỗi cách thích hợp với mỗi người. Liên tưởng một trong những cách để tăng khả năng nhớ, logic là một cách tăng chính xác để xác định việc nhớ của bạn đúng hay sai. Nhớ nhiều nhưng không biết chính xác hay không là điều tối kỵ của việc nâng khả năng nhớ.
Cuối cùng, bạn có thể nhớ cả một thư việc sách với tên dài dằng dặt những cuốn sách chỉ với việc sắp xếp những cái tên theo vần ABC cộng với việc liên tưởng đến nôị dung và số lượng cuốn sách theo vần ABC đó… Tiếp đến là tên tác giả đã viếc những cuốn sách trong vần ABC đó điều đó sẽ cho bạn nhiều hơn nữa về phong cách và nội dung của từng cuốn sách có trong danh sách, cùng với thể loại của nó.
phung said,
Tháng Một 18, 2008 lúc 2:38 chiều
Bài rất hay cho tôi được đưa vào blog của mình nhé.
abc said,
Tháng Ba 4, 2008 lúc 9:58 sáng
moi nguoi 1 cach hoc,1 cach lam khac nhau,nhung nhin chung la nhu the va tu phai phat trien len theo cach cua minh.mien la phai can cu chiu kho.chuc cac ban thanh cong voi 1 tri nho tuyet voi!
Danh tt06 DHTN said,
Tháng Sáu 12, 2008 lúc 1:34 chiều
bai viet cua tac gia kha hay nhung de dat duoc mot tri nho sieu viet nhu vay thi dieu toi thieu can co la mot suc tap trung cao do cong voi mot tri luc manh me tham chi la su ren chan chi trong thoi gian dai. giasu nhu neu khong phai la 1ki tu ma la mot luc nhieu ki tu thi sao? xin man phep cho toi goi ngai la tac gia{tg), tg se thay dung cach nhu vay co phu hop nua khong?
Anh Tuấn said,
Tháng Bảy 14, 2008 lúc 3:49 sáng
Mình đang sử dụng cái Máy luyện trí nhớ Olympia B mua ở hiệu sách Tràng tiền. Phải nói là khá hiệu quả. Mình mới dùng được có 5 hôm mà trí nhớ đã tăng lên rõ ràng. Bây giờ chỉ cần liếc quá 1 dẫy số là có thể nhớ được luân. Nghe nói sản phẩm này là phát minh của ông người Nhật, người phát minh ra trò Sodoku và các sách luyện trí nhớ khác. Bác nào quan tâm thì vào website này để tham khảo nhé.
http://www.thehetrevn.com
balam said,
Tháng Chín 3, 2008 lúc 2:02 chiều
Cac ban co the xem qua sach nay trong do’ co’ nhieu` phuong phap hoc tap rat huu ich’ cho moi nguoi` ai ko doc thi` phi’ that. http://www.box.net/shared/t2cvhjx4ik
Bình said,
Tháng Mười 27, 2008 lúc 2:51 chiều
cảm ơn bạn vì đã chỉ dẫn kinh nghiệm quý báu của mình cho mọi người biết. Mình sẽ thử sức với phương pháp ghi nhớ của bạn
Sơn said,
Tháng Hai 26, 2009 lúc 6:55 sáng
Thanks a lot,
Mình luôn luôn tự ti là trí nhớ của mình rất kém, mặc dù có những điều cách đây 20 năm mình vẫn còn nhớ như in nhưng nhiều lúc vừa hỏi tên một người mới quên được 30 giây mình đã quên béng. Cảm ơn bài viết bổ ích của bạn. Và xin hoi co ai có kinh nghiệm gì về trí nhớ chia sẻ vơi mình nhé @@ son.stelecom@yahoo.com
T and BR
Long said,
Tháng Tư 6, 2009 lúc 1:52 chiều
Mình vừa mới xem chương trình Talk VietNam trên VTV4 thấy có giao lưu với Eran Katz, một người Isarel có trí nhớ siêu phàm. Ông cũng dùng kĩ thuật liên tưởng này để ghi nhớ. Trong chương trình ông có biểu diễn kỹ năng của ông đó là khán giả đọc 20 số có 1 chữ số và ghi 20 số đó lên trên bảng, sau 30s nhìn vào dãy sô đó Eran đọc lại như in dãy số trên bảng, Eran tiết lộ là ông liên tưởng chuỗi 20 số đó thành 1 câu chuyện vui theo các tưởng tượng của ông, Mình thấy rất hay!
Đây là trang web của Eran http://erankatz.com/
NHU said,
Tháng Tư 18, 2009 lúc 9:08 sáng
mình cũng rất thích bài viết này. từ khi mnhf hoc phổ thông mình cũng biết rùi nhưng ko để í lắm nhưng giờ thì thấy nó đúng thật là cần thiết. bạn có thể gửi những tài liệu cách để nâng cao trí nhớ cho mình với đc ko?địa chỉ mail của mình huongnhu88@gmail.com .cảm ơn bạn nhìu
NHU said,
Tháng Tư 18, 2009 lúc 9:11 sáng
bài viết của bạn rất hay. mình có nghe về cách này nhưng chưa thưc hiện và cũng ko để í lắm. bài viết của bạn làm mìn thấy nó quả thật hiệu quả. bạn có thể gửi những tài liệu liên quan tới cách nâng cao trí nhớ cho mình đc ko? cảm ơn bạn nhiều. địa chỉ mail của mình huongnhu88@gmai.com
blink said,
Tháng Tư 21, 2009 lúc 3:21 chiều
cái này tương tự như cách nhớ siêu tốc trong quyển “tôi tài giỏi bạn cũng thế ”
các bạn có thể vào** vuontoithanhcong.com*** or mua quyển này ở các nhà sách
p/S: ko bít bạn có dựa như trong quyển đó ko n thấy bạn hẳn phải đọc nó rồi biến tấu
trong quyển này còn có nhiu cái hay lém mong các bạn ghé qua để trải nghiệm 1 cách hoàn toàn khác như hiện nay
hoang ngoc said,
Tháng Năm 30, 2009 lúc 1:09 sáng
tui cung nho do lam, gio thay minh te wa phai di luyen them day, mong la van con kip.thanhks nha!
DUng said,
Tháng Tám 5, 2009 lúc 1:19 chiều
Nghe sao thay truu tuong qua cac1 ban co pp nao hay hon khong
Eric Can said,
Tháng Mười 22, 2009 lúc 5:12 chiều
minh co’ cach lien ket cac do vat do lai theo 1 cach khac don gian hon nhu sau:
truoc khi an chung ta nen tam rua sach se.
+ tam bang “xa phong” -> tam xong chai dau bang “luoc” & giat do bang “xa bong giat quan ao”
+ an banh my trung – trang mieng bang nho – xia rang bang chi nha khoa (~soi + rang) – an xong thi phai uong tra. ^_^
* 1 chiếc lược
* 2 chiếc bình thủy tinh đựng trà
* Nho
* 1 bánh xà phòng
* Trứng
* Xà bông giặt quần áo
* Một chiếc dây bằng tơ sồi để buộc vào hàm răng (dental floss)
* Bánh mì
Trần Viết said,
Tháng Năm 13, 2010 lúc 5:46 chiều
Tôi thấy các bạn có phương pháp luyện trí nhớ rất hay. Mỗi người một cách tuỳ theo ý thích của mọi người. Theo suy nghĩ của tôi không ai có trí nhớ kém cả mà thực sự chỉ có những người không tập trung vào vấn đề đó thôi. Ví dụ như bọn trẻ bài ở trên lớp thầy cô dạy mãi vẫn không thuộc còn những câu nói bậy hoặc những bài hát xuyên tạc thì chỉ nghe 1 lần là nhớ. Nguyên nhân là do sự thú vị của nội dung, hiện tượng đó. Như vậy không có lý do gì mà chúng ta không lãng mạn sự việc khô khan của chúng ta thành câu chuyện thật lãng mạn. Chúc vui!
LINH said,
Tháng Mười Hai 3, 2010 lúc 5:03 chiều
HEHE. CÁI NÀY HAY ^^
nho said,
Tháng Mười Một 14, 2011 lúc 3:52 sáng
chuc ban gap nhieu may man
nam said,
Tháng Mười Một 14, 2011 lúc 3:52 sáng
ko phai nho ma la nam
nam said,
Tháng Mười Một 14, 2011 lúc 3:54 sáng
hay